Yargı mekanizması içerisinde temyiz kanun yolu, yerel mahkemeler veya istinaf mahkemeleri tarafından verilen kararların daha uzman, daha üst bir organ tarafından incelenmesi ile kesinleşecek kararların en az hata ile oluşmasını hedeflenmektedir.
Yargı sistemimizde; yerel mahkeme, istinaf mahkemesi ve temyiz olmak üzere 3 basamaklı bir denetim sistemi düzenlenmiştir. İstinaf kanun yolu hukukumuzda 20 Temmuz 2016 tarihi itibariyle uygulanmaya başlanmış olup bu tarih öncesinde yerel mahkeme kararları üst yargı organı olarak sadece temyiz mahkemeleri tarafından denetlenmekteydi. İstinaf kanun yolunun yürürlüğe girmesi ile yerel mahkeme kararlarına karşı önce istinaf yoluna, oradan sonra temyiz yolu açıksa temyiz yoluna başvurulabilmektedir.
Hukuk yargılaması (cezai ve idari yargılama hariç olmak üzere) bakımından temyiz, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda düzenlenmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre; davada taraflar hukuki yararının bulunması şartıyla temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali taleplerine karşı kararın kendisine tebliğ tarihinden itibaren “iki hafta” içerisinde temyiz yoluna başvurabilir.
Temyiz yolu kapalı kararlar
Bununla birlikte bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen aşağıda belirtilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamaz:
Miktar veya değeri " 72.070,00 " Türk Lirasını (bu tutar dâhil) geçmeyen davalara ilişkin kararlar (Bu rakam yazının yayınlandığı 2020 yılı için geçerli olup her yıl değişmektedir.)
Kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibarıyla temyiz edilebilen alacak davaları hariç olmak üzere Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 4’üncü maddesinde gösterilen davalar ile Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan doğup taşınmazın aynına ilişkin olan davalar hariç özel kanunlarda sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilen davalarla ilgili kararlar
Yargı çevresi içinde bulunan ilk derece mahkemeleri arasında yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek için verilen kararlar ile merci tayinine ilişkin kararlar
Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlar
Soybağına ilişkin sonuçlar doğurmak hariç olmak üzere, nüfus kayıtlarına ilişkin davalarda verilen kararlar
Yargı çevresi içerisinde ilk derece mahkemeleri hakimlerinin davayı görmeye hukuki veya fiili engellerinin çıkması halinde, davanın o yargı çevresi içerisindeki başka bir mahkemeye nakline ilişkin kararlar
Geçici hukuki korumalardan kaynaklanan kararlar
Temyiz sebepleri nelerdir?
Ancak temyizi mümkün her karara karşı temyiz yoluna başvurulamamaktadır. Zira temyiz yoluna başvurmak için temyiz sebebi bulunması gerekmektedir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda temyiz sebepleri şu şekilde belirlenmiştir:
Hukukun veya taraflar arasındaki sözleşmenin yanlış uygulanmış olması
Dava şartına aykırılık bulunması
Taraflardan birinin davasını ispat için dayandığı delillerin kanuni sebep olmaksızın kabul edilmemesi
Karara etki eden yargılama hatası veya eksikliklerin bulunması.
Görüldüğü üzere, temyiz sebebi olabilecek hususlar, usul hukuku veya maddi hukukun yanlış uygulamasından kaynaklanan sebeplerdir. Ancak maddi vakıalara ilişkin denetim, temyiz kapsamında değerlendirilmemektedir.
Yargıtay, temyiz incelemesinde gösterilen sebeplere bağlı değildir. Kanunların açık hükmüne aykırı gördüğü diğer hususları da inceleyebilir.
Temyiz ile ilgili diğer detaylar
Ceza hukuku haricindeki temyiz başvurularında, tebliğ giderleri ile gerekli harç ve giderler yatırılması gerekmektedir.
Yazı Hürriyet Aile'de yayınlanmış olup yazının linki: https://www.hurriyet.com.tr/aile/temyiz-nedir-temyiz-basvurusu-nasil-yapilir-41449250
Comments